Een huis is om in te wonen en geen melkkoe
Deze week kwam De Nederlandsche Bank (DNB) met het onzalige advies om woningeigenaren nóg meer te gaan belasten. Zij adviseerden om het eigenwoningforfait flink te verhogen óf om de koopwoning te gaan belasten in box 3, zodat je over de waarde van je woning nét zoveel vermogensbelasting betaalt als bijvoorbeeld over je aandelenportefeuille of spaarrekening. De onlogische redenatie van DNB is dat huurders van woningen in ons land altijd aan het kortste eind trekken.
Woningeigenaren kunnen met de stijging van de waarde van hun huis vermogen opbouwen en huurders niet, aldus DNB. En om de woningmarkt in ons land ’evenwichtiger’ te maken en een beetje gelijk te trekken, vindt DNB dat woningeigenaren zwaarder belast zouden moeten worden. Laat ik DNB allereerst even uit hun droom helpen, maar liefst 70 procent van de huurwoningen in ons land zijn sociale huurwoningen van woningcorporaties. De huren van deze woningen zijn alleszins betaalbaar en worden vaak ook nog verzacht met cadeautje in de vorm van een huurtoeslag van de overheid.
Woningeigenaren aan de andere kant betalen meer dan alleen de hypotheeklasten. Denk alleen al aan de overdrachtsbelasting, kosten van onderhoud, energiemaatregelen, opstalverzekering en hogere gemeentelijke belastingen. En vergeet ook de dure erfpacht niet, die veel steden rekenen. Al die extra kosten neemt DNB niet mee. Nee, DNB kijkt alleen naar de waardestijging in de afgelopen jaren en vindt het dan oneerlijk dat kopers vermogen opbouwen en huurders niet. Maar moet iedereen dan gelijk zijn? Is dat het ’nobele’ streven van DNB?
Waardedaling
Een waardestijging is ook geen zekerheid, want de waarde van een woning kan stijgen maar ook net zo gemakkelijk dalen, dat hebben we tijdens de kredietcrisis wel gezien. Maar stel dat de waarde wél is gestegen, hoe had DNB dan gedacht dat de woningeigenaar, naast alle woonlasten, óók nog de door hen voorgestelde vermogensbelasting kan betalen? DNB kijkt naar de macrocijfers, maar heeft geen idee hoe hun adviezen achter de voordeur uitwerken. Even een concreet voorbeeld: een onderwijzeres heeft twintig jaar geleden een woning gekocht voor € 150.000 in Amsterdam. Deze woning is nu, op papier, een half miljoen meer waard. De onderwijzeres eet er geen boterham meer of minder om. Of nou ja, wel minder, want de gemeentelijke belastingen worden dit jaar flink verhoogd. Als zij nu ook nog eens zeven- of achtduizend euro aan vermogensbelasting zou moeten betalen, waar haalt ze dat dan vandaan? Met haar salaris kan zij dat bij lange na niet betalen.
Dak boven je hoofd
Bovendien is een eigen woning iets anders dan een vette spaarrekening of een goedgevulde aandelenportefeuille. Een woning is een dak boven je hoofd, een eerste levensbehoefte die je niet zomaar te gelde wilt of kunt maken. Met de onnadenkende adviezen van DNB zou onze overheid de grootste huisjesmelker van het land worden. De Belastingdienst als huisjesmelker die alle woningeigenaren uitknijpt tot er geen euro meer uit te wringen is. Hoe fout. Is woningeigenaren zwaarder belasten, de énige knop waar ze bij DNB aan kunnen draaien? Ingrijpen is hoognodig, maar dan wél bij de DNB zelf.
Kijk, ik ben blij dat we in een land leven waar iemand die hard werkt een huis kan kopen en met een beetje geluk, waarde kan opbouwen. Wat is daar mis mee? En dan nog iets: mensen huren vaak omdat ze niet kúnnen kopen. En waarom kunnen ze niet kopen? Precies, vanwege diezelfde DNB. Omdat DNB continu hamert op nog strengere hypotheekregels, waardoor de droom van een eigen huis steeds verder wegdrijft van steeds grotere groepen Nederlanders.
Maar ik wil in deze column nog iets anders aansnijden. Kijk, als je in een sociale huurwoning woont, je baan kwijtraakt en in de bijstand belandt, is er in ons land geen man overboord. Je kunt in dezelfde woning blijven wonen en krijgt hooguit meer huurtoeslag om de huur te kunnen blijven betalen. Aan de andere kant moet de eigenaar van een koopwoning eerst zijn huis ’opeten’ of verhuizen voor hij een bijstandsuitkering krijgt. De huiseigenaar zal er álles aan doen om snel een nieuwe baan te vinden. Hoe meer woningeneigenaren, hoe ambitieuzer en veerkrachtiger onze samenleving.
Meer bouwen
Nee, we moeten huizenbezit niet ontmoedigen, maar huurders juist aanmoedigen om te gaan kopen. Moeten ze wel kúnnen kopen natuurlijk en daar ligt nu precies de crux om de woningmarkt evenwichtiger te maken: versoepel allereerst de hypotheekregels en laat ze aansluiten bij de huidige tijd en de langere carrières van starters, zodat voor meer Nederlanders de droom van een eigen huis bereikbaar wordt. Daarnaast is de enige remedie om de schaarste op de woningmarkt tegen te gaan en de stijging van de prijzen van koopwoningen te temperen, om meer te gaan bouwen. Laten we daar eens wat meer daadkracht in tonen, dat is beter en effectiever dan de huidige woningbezitters te straffen met extra lasten.
Bron: De Telegraaf